Xuất Khẩu Tôm Việt Nam Quý I/2025 Tăng Trưởng Vượt Bậc

Quý I/2025 đã ghi dấu một bước tiến ngoạn mục cho ngành tôm Việt Nam khi kim ngạch xuất khẩu đạt 939 triệu USD, tăng hơn 37% so với cùng kỳ năm 2024, theo báo cáo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP).

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng phục hồi tại nhiều thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản và các nước trong khối CPTPP, tôm Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, tạo tiền đề quan trọng để đạt mục tiêu 4,3 tỷ USD cho cả năm 2025.

Đặc biệt, thị trường Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) nổi lên như "điểm sáng" lớn nhất với kim ngạch 288 triệu USD, tăng mạnh 125% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, thị trường Mỹ ghi nhận mức tăng trưởng 11%, EU tăng 33%, Nhật Bản tăng 20% và Hàn Quốc tăng 16%.

Áp lực cạnh tranh: Cơ hội và thách thức cho ngành tôm Việt Nam

Dù xuất khẩu tăng trưởng mạnh, ngành tôm Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Giá tôm chân trắng xuất khẩu sang Trung Quốc chỉ ở mức 6,6 USD/kg, thấp hơn so với đối thủ cạnh tranh như Ecuador và Ấn Độ.

Ecuador đang gia tăng sức ép khi khoảng 30% diện tích nuôi tôm của nước này đã đạt chứng nhận quốc tế ASC - một lợi thế rất lớn khi tiếp cận các thị trường khó tính như EU và Hoa Kỳ. Trong khi đó, tại Việt Nam, diện tích nuôi đạt chứng nhận ASC còn rất khiêm tốn, chủ yếu do quy mô nuôi nhỏ lẻ và chi phí chứng nhận cao.

Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho ngành tôm Việt Nam: xây dựng thương hiệu gắn với chất lượng, minh bạch và bền vững, nếu muốn duy trì đà tăng trưởng dài hạn.

Xây dựng thương hiệu "Tôm Việt" gắn với chất lượng và bền vững

Các chuyên gia cho rằng, muốn thâm nhập sâu hơn vào các kệ hàng cao cấp tại Mỹ, EU hay Nhật Bản, ngành tôm Việt Nam cần thực hiện chiến lược xây dựng thương hiệu rõ ràng, lấy chất lượng và truy xuất nguồn gốc làm trọng tâm.

Tập trung chế biến sâu và minh bạch hóa sản phẩm

Đầu tư vào chế biến sâu không chỉ giúp gia tăng giá trị sản phẩm mà còn giảm rủi ro do biến động giá nguyên liệu thô. Các doanh nghiệp cần minh bạch hóa toàn bộ chuỗi sản xuất từ con giống, thức ăn, quy trình nuôi, thu hoạch đến chế biến và xuất khẩu.

Việc đạt các chứng nhận quốc tế như ASC, GlobalGAP, BRC sẽ nâng cao uy tín sản phẩm tôm Việt, mở ra cơ hội gia nhập sâu hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Khai thác cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA)

Việt Nam đang hưởng lợi lớn từ các FTA như EVFTA, CPTPP và RCEP. Các doanh nghiệp cần tận dụng ưu đãi thuế quan, đồng thời đáp ứng các yêu cầu khắt khe về chất lượng và môi trường của những thị trường này để gia tăng kim ngạch xuất khẩu.

Ngoài ra, việc mở rộng sang các thị trường tiềm năng như Canada, Hàn Quốc và đặc biệt là thị trường Halal cũng sẽ giúp giảm thiểu phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống.

"Xanh hóa" ngành tôm - Xu hướng tất yếu

Trong bối cảnh yêu cầu toàn cầu ngày càng cao về sản phẩm xanh, sạch, ngành tôm Việt Nam đang tích cực chuyển mình theo hướng xanh hóa sản xuất, phù hợp với Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh (Quyết định 3444/QĐ-BNN-KH và 4441/QĐ-BNN-KHCN).

Áp dụng công nghệ nuôi tuần hoàn và tận dụng phụ phẩm

Ngành tôm đang đẩy mạnh ứng dụng các mô hình nuôi tuần hoàn, vừa giảm thiểu ô nhiễm môi trường, vừa tận dụng phụ phẩm để sản xuất chế phẩm sinh học, góp phần vào kinh tế tuần hoàn.

Các mô hình kết hợp như nuôi tôm - trồng rừng và nuôi tôm - trồng lúa cũng được khuyến khích, giúp đa dạng hóa sản phẩm và gia tăng giá trị sinh thái.

Kiểm soát dịch bệnh và giảm sử dụng kháng sinh

Việc kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, giảm thiểu sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng là một trong những ưu tiên hàng đầu để đảm bảo an toàn thực phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế nghiêm ngặt.

Song song đó, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm tôm từ ao nuôi đến bàn ăn sẽ nâng cao sự tin tưởng của người tiêu dùng toàn cầu đối với sản phẩm tôm Việt.

Truy xuất nguồn gốc - Chìa khóa nâng cao giá trị tôm Việt

Theo bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký VASEP, truy xuất nguồn gốc đang trở thành yêu cầu bắt buộc để tôm Việt Nam có thể xuất khẩu vào những thị trường cao cấp.

Việc áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng quốc tế không chỉ nâng cao giá trị thương hiệu mà còn giúp tăng khả năng cạnh tranh, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ngày càng ưu tiên các sản phẩm "xanh" và "bền vững".

Những nỗ lực này sẽ không chỉ bảo vệ môi trường, mà còn giảm chi phí sản xuất, tăng giá trị gia tăng và mở rộng thị trường tiêu thụ cho tôm Việt Nam trong tương lai.

Bước vào năm 2025 với nhiều tín hiệu tích cực, ngành tôm Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá. Tuy nhiên, để duy trì tốc độ tăng trưởng bền vững, các doanh nghiệp cần xây dựng thương hiệu gắn liền với chất lượng, xanh hóa sản xuất, và đa dạng hóa thị trường.

Sự đầu tư nghiêm túc vào công nghệ, quy trình sản xuất xanh và minh bạch hóa chuỗi cung ứng sẽ là chìa khóa để tôm Việt Nam chinh phục thành công các thị trường khó tính, đưa thương hiệu "Tôm Việt" vươn xa trên bản đồ xuất khẩu toàn cầu.